Zapewne niejednokrotnie zastanawialiście się, jak poradzić sobie z problemem inflacji, a także jak wygląda sytuacja prawna w kontekście spełniania świadczeń pieniężnych. W dzisiejszym artykule odpowiemy na te pytania i sprawdzimy, czy i kiedy można podnieść wysokość świadczenia.
Można płacić w złotówkach, ale są wyjątki
W Polsce, jeżeli zobowiązanie dotyczy sumy pieniężnej wyrażonej w walucie obcej, istnieje możliwość spełnienia tego zobowiązania w walucie krajowej. Oczywiście są wyjątki – jeżeli ustawa, orzeczenie sądowe lub inna czynność prawna zastrzegają, że świadczenie musi być spełnione wyłącznie w walucie obcej.
Jak wylicza się wartość waluty obcej?
Jeżeli zobowiązanie jest wyrażone w walucie obcej, wartość tej waluty określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym roszczenie staje się wymagalne. Chyba że, oczywiście, mamy do czynienia z wyjątkiem określonym w prawie lub umowie.
Co z wartością nominalną zobowiązania?
Jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna, świadczenie spełniane jest przez zapłatę sumy nominalnej, którą strony określiły w umowie. Oznacza to, że należy zapłacić dokładnie tyle, ile zostało ustalone, bez żadnych dodatkowych opłat czy prowizji.
Inflacja i zobowiązania: czy można żądać rekompensaty?
Ostatnie miesiące pokazały, że inflacja może znacząco wpłynąć na wartość pieniądza i realną wysokość świadczeń. W takiej sytuacji prawo przewiduje mechanizm „rekompensaty” inflacyjnej.
Można dochodzić zmiany wysokości wynagrodzenia
Jeżeli po zawarciu umowy nastąpiła istotna zmiana siły nabywczej pieniądza, sąd może po rozważeniu interesów stron zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego. To otwiera możliwość dochodzenia zmiany wysokości wynagrodzenia, nawet jeżeli było ono wcześniej ustalone w umowie czy orzeczeniu sądowym.
W jakich sytuacjach można dochodzić zmiany świadczenia?
Oczywiście, nie jest to mechanizm automatyczny. Sąd musi dokładnie rozważyć interesy obu stron i zmiany muszą być zgodne z zasadami współżycia społecznego. Niemniej jednak, to narzędzie istnieje i może być bardzo pomocne w obliczu dynamicznych zmian na rynku finansowym.
W praktyce prawa i finansów zmienne są tylko jedno – ciągle się zmieniają. Dlatego warto być na bieżąco z przepisami i możliwościami, które nam one dają w kontekście spełniania zobowiązań pieniężnych.
